Ngành chế biến, xuất khẩu hạt điều tìm cách vượt khó

(06/8/2021) Đồng Nai: Ngành chế biến, xuất khẩu hạt điều tìm cách vượt khó

Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covi-19, thời gian qua hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp (DN), trong đó có ngành chế biến, xuất khẩu hạt điều, đều gặp khó khăn.

Là một trong những mặt hàng có giá trị xuất khẩu lớn của Việt Nam, các DN ngành chế biến, xuất khẩu hạt điều đang tìm mọi cách để thực hiện các kế hoạch sản xuất đồng thời kiến nghị Chính phủ có giải pháp tháo gỡ khó khăn, ưu tiên tiêm vaccine ngừa Covid-19 cho người lao động trong ngành.

* Dịch bệnh ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất

Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Hà Hưng Phú (H.Tân Phú) mỗi ngày sản xuất khoảng 3 tấn hạt điều thô, mỗi năm xuất khẩu khoảng 10 tấn hạt điều nhân đi các nước, giải quyết việc làm cho gần 30 lao động tại địa phương. Mức lương bình quân của lao động tại công ty từ 6-8 triệu đồng/người/tháng. Từ khi dịch Covid-19 xuất hiện và bùng phát, công ty bị ảnh hưởng nặng nề.

Theo ông Cao Văn Triều, Giám đốc công ty, dịch bệnh khiến lượng tiêu thụ hạt điều nhân trong nước và thế giới sụt giảm nhiều. Đơn hàng của công ty sụt giảm, giá bán cũng giảm theo đáng kể. So với thời điểm trước dịch, giá bán sản phẩm hiện nay giảm 20-25%; sản lượng hạt điều chế biến của DN đã giảm 30%. Đơn vị đang nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, co hẹp sản xuất lại, chỉ tập trung vào sản xuất những mặt hàng có đầu ra ổn định và chú trọng hơn đến thị trường nội địa.

Tương tự, thời điểm bình thường, Công ty TNHH MTV Hoàng Linh Linh (H.Cẩm Mỹ) trung bình mỗi tháng xuất sang thị trường Trung Quốc, Campuchia khoảng 60 tấn hạt điều rang muối, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 60 lao động địa phương với thu nhập 5-7 triệu đồng/người/tháng, lợi nhuận bình quân 1,3-1,5 tỷ đồng/năm.

Trước khi dịch Covid-19 bùng phát phức tạp, DN này đã mở rộng vùng thu mua nguyên liệu ở các tỉnh Bình Phước, Tây Ninh và nhập điều thô từ Campuchia về chế biến, xuất khẩu; đồng thời, liên doanh với DN sản xuất bánh kẹo và sữa ngũ cốc để tiêu thụ hạt điều vỡ, hạt điều không đủ tiêu chuẩn.

Dịch bệnh Covid-19 bùng phát, các hoạt động của DN bị ảnh hưởng. “1 tháng nay, dịch bệnh ở địa phương bùng phát, hoạt động của DN co hẹp hết mức; hoạt động sản xuất tại xưởng tạm thời ngưng lại để đảm bảo an toàn cho người lao động cũng như chấp hành chủ trương của chính quyền địa phương" - ông Nguyễn Quang Huy, Giám đốc công ty chia sẻ.

Không chỉ Đồng Nai mà các DN ở “thủ phủ" sản xuất, chế biến hạt điều khu vực Đồng Nam bộ cũng có tình trạng tương tư.

Là đơn vị xuất khẩu hạt điều có tiếng ở tỉnh Tây Ninh, những ngày này tại DN tư nhân chế biến xuất nhập khẩu Anh Anh đang phải “gồng mình" vừa lo sản xuất theo phương án “3 tại chỗ", vừa nỗ lực thực hiện các đơn hàng nhưng cũng rất khó khăn.

Bà Nguyễn Thị An, Giám đốc công ty, cho hay DN đã thực hiện phương án “3 tại chỗ" được hơn 2 tuần nay, tuy nhiên tình hình dịch bệnh ở Tây Ninh cũng đang diễn biến phức tạp, khó đảm bảo an toàn cho sản xuất. Có khả năng trong thời gian tới, DN phải cắt giảm tối đa công suất hoạt động, cho người lao động làm việc tại nhà, nhưng như vậy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến kế hoạch chung.

“Nguyên liệu nhập về chất đống trong kho chưa chế biến kịp, trong khi đơn hàng có nguy cơ không giao kịp cho các đối tác. Đó là chưa kể các khoản công nợ, tiền lương công nhân… cũng góp phần làm cho gánh nặng của DN như chúng tôi giai đoạn này càng khó khăn" - bà An lo lắng.

* Gỡ khó cho chế biến, xuất khẩu hạt điều

Ở Đồng Nai, điều vẫn là cây chủ lực có diện tích thuộc tốp đầu trong nhóm các cây công nghiệp. Đây cũng là mặt hàng nông sản đứng đầu về sản lượng và giá trị xuất khẩu của tỉnh.

Trong đề án Nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm nông nghiệp tỉnh Đồng Nai trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cây điều vẫn được chọn là một trong những nông sản thế mạnh. Định hướng phát triển cho cây trồng này trong thời gian tới gồm: ứng dụng khoa học kỹ thuật để tăng năng suất; thu hút đầu tư chế biến sâu; đẩy mạnh xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường xuất khẩu…

Trong khi đó, ở bình diện cả nước, 7 tháng của năm 2021, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đạt 324 ngàn tấn, trị giá 1,97 tỷ USD, tăng 21,4% về lượng và tăng 14% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. Dự báo xuất khẩu hạt điều trong quý III-2021 tăng trưởng khả quan nhờ nhu cầu nhập khẩu của các thị trường Mỹ, Liên minh châu Âu.

Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh bùng phát trong hơn 1 tháng trở lại đây ở khu vực phía Nam, nơi là thủ phủ sản xuất, chế biến hạt điều của Việt Nam đang khiến cho các DN cũng như ngành điều gặp khó khăn. Điều này tác động lớn đến nguồn cung ứng nhân điều của Việt Nam cho thị trường thế giới nói chung, thị trường xuất khẩu lớn nhất là Mỹ nói riêng. Nguy cơ gián đoạn nguồn cung cấp nhân điều của Việt Nam đang là nỗi lo lắng của nhiều nhà nhập khẩu trên thế giới.

Trước tình hình nói trên, ngày 4-8, Hiệp hội Công nghiệp thực phẩm Mỹ (AFI) đã có công văn gửi Chính phủ Việt Nam, đề nghị ưu tiên phân phối vaccine tới lực lượng lao động, công nhân sản xuất nông nghiệp và chế biến thực phẩm ở Việt Nam, đặc biệt là ngành điều.

Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cũng đã có công văn khẩn chuyển nội dung nói trên đến Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, Vinacas kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế và các ngành liên quan xem xét, cho phép người lao thuộc hiệp hội và các DN ngành điều được ưu tiên tiêm vaccine phòng Covid-19.